Czym jest przedawnienie długów? Czy przedawnienie oznacza, że zadłużenie wygasło, a dłużnik nie musi już go spłacać? Jakie długi ulegają przedawnieniu, a jakie nie? W artykule odpowiemy na te i inne pytania dotyczące przedawnienia długów.
Przedawnienie długu to specyficzny mechanizm prawny, który umożliwia zadłużonemu uchylenie się od zaspokojenia roszczenia po upływie określonego terminu. Mówiąc w sporym uproszczeniu, można określić je także mianem terminu ważności długu.
Ile wynosi okres przedawnienia długu?
Okres przedawnienia poszczególnych długów definiuje prawo. Podstawowy termin przedawnienia wynosi sześć lat. W przypadku roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej długi przedawniają się po trzech latach.
Oto kilka przykładów długów wraz z okresem przedawnienia każdego z nich.
- Dług z tytułu umowy najmu lub użyczenia, z tytułu umowy przewozu, umowy spedycji oraz przedwstępnej umowy sprzedaży przedawnia się po roku.
- Dług z tytułu kredytu, pożyczki, karty kredytowej, usług telekomunikacyjnych, zadłużeń czynszowych przedawnia się po trzech latach.
- Dług z tytułu zobowiązań podatkowych przedawnia się po pięciu latach (uwaga – od końca roku kalendarzowego, w którym minęła data wymagalności).
Bieg przedawnienia jest liczony od dnia, w którym wierzyciel może domagać się spłaty zaległego zobowiązania.
Przykład. Jeśli wystawiłeś kontrahentowi fakturę, której termin płatności upływa 21.01.2021 r., okres przedawnienia długu rozpoczyna się kolejnego dnia – 22.01.2021 r.
Czy wszystkie długi ulegają przedawnieniu?
Nie. Przedawnieniu nie ulegają np. roszczenia niemajątkowe chroniące dobra osobiste. W przypadku takich roszczeń trudno jest bowiem ustalić optymalny okres spełnienia świadczenia. Nie przedawniają się także niektóre roszczenia majątkowe. Wśród nich m.in.:
- roszczenia właścicieli rzeczy o zniesienie współwłasności rzeczy,
- roszczenia wydobywcze (windykacyjne) wynikające z prawa własności nieruchomości,
- roszczenie negatoryjne (o zaprzestanie naruszeń) wynikające z prawa własności nieruchomości.
Czy przedawnienie oznacza, że zadłużenie wygasło?
Wielu osobom wydaje się, że przedawnienie długu oznacza jego wygaśnięcie. Jest to jednak błędny pogląd. Kiedy okres przedawnienia upłynie, dług wciąż istnieje. Wierzyciel nie może już jednak egzekwować jego spłaty w sądzie. Może jednak próbować odzyskać swoje pieniądze na drodze pozasądowej – polubownej. Aby zmotywować dłużnika do spłaty, może działać na własną rękę. „ Jednym z godnych przemyślenia działań, które ma szansę zmotywować dłużnika do spłaty, jest wpisanie danych dłużnika do Rejestru Dłużników BIG. Czym jest Rejestr Dłużników BIG?
Rejestr Dłużników BIG – co to jest?
Rejestr Dłużników BIG prowadzonych przez Biuro Informacji Gospodarczej gromadzi, przechowuje i udostępnia informacje o przeterminowanym zadłużeniu osób i firm (informacje negatywne). Do rejestru dłużników możesz trafić za nieterminową płatność mandatu, rachunku za telefon, gaz czy energię elektryczną, raty kredytu, leasingu i wielu innych zobowiązań.
Aby wierzyciel będący przedsiębiorcą mógł wpisać dane dłużnika do rejestru, niezbędne jest jednak spełnienie określonych prawem wymagań:
- kwota zadłużenia nie może być niższa niż 200 zł (w przypadku długów osób fizycznych) i 500 zł (w przypadku długów firm);
- od dnia wymagalności długu musi minąć co najmniej 30 dni;
- od dnia wysłania do dłużnika wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do BIG-u, musi minąć co najmniej miesiąc.
Przedawnione długi – dlaczego warto wpisać dane dłużnika do rejestru?
Może się wydawać, że wpisanie do rejestru danych dłużnika z przedawnionym długiem nie ma sensu. Nic bardziej mylnego. Choć dług jest przedawniony, wpis na czarną listę może znacząco utrudnić codzienność nieterminowego płatnika. Rejestr BIG sprawdzają bowiem nie tylko banki i firmy pożyczkowe, ale także dostawcy internetu, leasingodawcy czy kontrahenci, którzy rozpoczynają współpracę z nowym partnerem. Nawet niewielka rysa na wizerunku dłużnika może skutkować negatywną decyzją kredytową, brakiem szans na leasing czy biznesową okazję. Aby odzyskać spokój, wizerunek rzetelnego kontrahenta i dobre imię, część dłużników decyduje się uregulować zadłużenie. Nawet mimo przedawnienia.
